Dywidenda od spółki-córki po 1 stycznia 2016 r. nie zawsze zwolniona od podatku

Zwolnienie od opodatkowania dywidend wypłacanych przez spółki-córki na rzecz spółek-matek

Generalnie jednym ze sposobów typowej optymalizacji podatkowej jest przewidziane w art. 22 ust. 4 Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zwolnienie od opodatkowania dywidend wypłacanych przez spółki-córki na rzecz spółek matek po warunkiem jednakże, że spółka matka-dysponuje co najmniej 10% kapitału zakładowego spółki zależnej nieprzerwanie przez okres co najmniej 2 lat.

Zwolnienie to oczywiście ma zastosowanie nie tylko do dywidend ale także innych przychodów kwalifikowanych do przychodów (dochodów) z udziału z zyskach osób prawnych, w tym z umorzenia przymusowego czy automatycznego czy wypłaty kwoty likwidacyjnej.

Od 1 stycznia 2016 r. w tym zakresie nastąpi zmiana.

Wynika ona z wprowadzenia nowego art. 22c Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych:

„Art. 22c. 1. Przepisów art. 20 ust. 3 oraz art. 22 ust. 4 nie stosuje się, jeżeli:

• osiągnięcie dochodów (przychodów) z dywidend oraz innych przychodów z tytułu udziału w zyskach osób prawnych następuje w związku z zawarciem umowy lub dokonaniem innej czynności prawnej, lub wielu powiązanych czynności prawnych, których głównym lub jednym z głównych celów było uzyskanie zwolnienia od podatku dochodowego na podstawie art. 20 ust. 3 lub art. 22 ust. 4, a uzyskanie tego zwolnienia nie skutkuje wyłącznie wyeliminowaniem podwójnego opodatkowania tych dochodów (przychodów), oraz
• czynności, o których mowa w pkt 1, nie mają rzeczywistego charakteru.

Dla celów ust. 1 uznaje się, że umowa lub inna czynność prawna nie ma rzeczywistego charakteru w zakresie, w jakim nie jest dokonywana z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych. W szczególności dotyczy to sytuacji, gdy w drodze czynności, o których mowa w ust. 1, przenoszona jest własność udziałów (akcji) spółki wypłacającej dywidendę lub spółka osiąga przychód (dochód), wypłacany następnie w formie dywidendy lub innego przychodu z tytułu udziału w zyskach osób prawnych.

W skrócie – jeśli wypłaty dywidendy pomiędzy powiązanymi podmiotami nie będzie można uzasadnić – pytanie tylko jak to uzasadniać – to podatek od dywidendy trzeba będzie zapłacić.

Jaki cel nowych przepisów

Jak wynika z uzasadnienia do ww. ustawy przepisy te stanowią transpozycję do krajowego porządku prawnego przepisów art. 4 i art. 5 dyrektywy 2011/96/UE i mają na celu zapobieganie podwójnemu nieopodatkowaniu zysków z dywidend w sensie ekonomicznym i w sensie prawnym.

Jako przykład braku rzeczywistego charakteru umowy lub czynności prawnej – co uzasadniałoby obowiązek opodatkowania wypłaty dywidendy – uzasadnienie do ww. aktu prawnego wskazało następującą sytuację:

Przykładem może być sytuacja, w której spółka dominująca przenosi na spółkę zależną określoną wartość niematerialną i prawną, a następnie korzysta z niej w zamian za uiszczanie opłaty licencyjnej. Dochód z otrzymywanych wartości, wygenerowany na poziomie spółki zależnej, podlega natomiast wypłacie w formie dywidendy na rzecz spółki dominującej. Projektowana klauzula nie wkracza zatem w sferę ogólnie pojmowanej racjonalności ekonomicznej działania spółki dominującej, ale koncentruje się na elemencie zasadności przyznawania przywileju wynikającego z dyrektywy, który dotyczy jedynie fragmentu całości uzgodnień poczynionych między spółkami. W takiej sytuacji można bowiem uznać, iż jednym z głównych celów tych uzgodnień było osiągnięcie korzyści podatkowej polegającej na zwolnieniu dywidendy z opodatkowania u jej odbiorcy, a zatem należy odmówić im przymiotu uzgodnień rzeczywistych, które bazują na przyczynach ekonomicznych.

Jakie jest moje zdanie

Moim zdaniem, oczywiście jako kraj UE musimy stosować się do Dyrektyw unijnych, jednakże pewne wątpliwości – biorąc pod uwagę to w jaki sposób ww. przepis został zredagowany – może budzić faktyczne stosowanie tej regulacji, a w szczególności podejście organów podatkowych do tłumaczeń podatników.

Zobaczymy co będzie, z tym że zawsze do tej pory niedookreślone przepisy zawsze były interpretowane na niekorzyść podatników.

Zapraszam także do zapoznania się z kilkoma innymi wpisami odnoszącymi się do tematu przychodów w postaci dywidendy:

• Odsetki od kredytu na wypłatę dywidendy a koszt uzyskania przychodu
• Czy cesja wierzytelności dywidendowej ratuje przed podatkiem.

Czytaj poprzedni wpis, w którym sygnalizowałam pewne zmiany w podatkach od 1 stycznia 2016 r.