Wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością jednak oskładkowany jak przedsiębiorca – orzeczenie TK

O wniosku do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności z Konstytucją art. 8 ust. 6 pkt 4) ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (sprawa sygn. SK 4/12) była już mowa TUTAJ.

Do tematu tego TK wrócił w dniu 25 września 2014 r. przesądzając, iż analizowany przepis zrównujący pod kątem składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe wspólników jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością ze wspólnikami spółek jawnych, partnerskich, czy komandytowych czy przedsiębiorcami wpisanymi do CEiDG – pozostaje jednak zgodny z Konstytucją.

Trybunał Konstytucyjny podkreślił przy tym na uzasadnienie swojego stanowiska faktycznie osobowy charakter jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, przejawiający się w szczególności w skupieniu w jednym ręku (jedynego wspólnika tej spółki), uprawnień o charakterze majątkowym oraz uprawnień o charakterze korporacyjnym.

Nadto jak to wskazał Trybunał w swoim komunikacie:

Prawodawca uwzględnił też, że w osobie jedynego wspólnika spółki z ograniczoną odpowiedzialnością często dochodzi do swoistego połączenia „pracy i kapitału”, które to połączenie pozwala go zakwalifikować jako osobę prowadzącą pozarolniczą działalność.

Dalej jak wynika z oficjalnego Komunikatu na stronie TK:

Trybunał stwierdził, że zróżnicowanie sytuacji wspólników jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością nie stanowi nadmiernie obciążającego rozwiązania prawodawczego. Po pierwsze, skutkując nałożeniem obowiązku opłacania składek zaskarżony przepis pozwala zmniejszyć ryzyko destabilizacji jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością ze względu na zdarzenia odnoszące się do jedynego wspólnika. Po drugie, włączenie wspólników jednoosobowych spółek z ograniczoną odpowiedzialnością do katalogu podmiotów prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą opiera się na poszanowaniu zasady solidaryzmu, powszechności i wzajemności. Po trzecie, konsekwentne przeprowadzenie w obszarze prawa spółek handlowych i prawa ubezpieczeń społecznych postulatu skarżącej objęcia ubezpieczeniem jedynie tych wspólników, którzy in casu w ramach spółki prowadzą działalność gospodarczą, wymagałoby skomplikowanej i kazuistycznej regulacji ustawowej. Trybunał stwierdził ponadto, że zaskarżony przepisy realizuje konstytucyjną gwarancję zabezpieczenia społecznego z art. 67 ust. 1 Konstytucji.

Pełna treść Komunikatu dla zainteresowanych dostępna TUTAJ.

W moim przekonaniu uzasadnienie stanowiska TK jest raczej mało przekonujące. W szczególności niezrozumiała jest teza dotycząca

zmniejszenia ryzyka destabilizacji sytuacji spółki ze względu na zdarzenia odnoszące się do jedynego wspólnika

– bo co w istocie autorzy mają tutaj na myśli? Poza tym o jaką opcję solidaryzmu (w dzisiejszych czasach?) w tym zakresie może chodzić? Spółka kapitałowa jest spółką kapitałową i tak powinna być traktowana w sposób konsekwentny – także jeśli chodzi o składki ubezpieczeniowe. A co w tym zakresie z jednoosobowymi spółkami akcyjnymi – w tym powstałymi z przekształcenia przedsiębiorców wpisanych do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej?

Zobaczymy co wynikać będzie z konkretnego już uzasadnienia orzeczenia – trudno jednak oprzeć się wrażeniu, że takie stanowisko TK utrwala jakiś dysonans, sprzeczność, które odnoszą się do konstrukcji prawnej spółek kapitałowych.