Częściowy zwrot wkładów do spółki komandytowej jednak wolny od podatku

W stanie faktycznym w jakim zapadło to orzeczenie spółdzielnia wniosła w przeszłości do spółki komandytowej na pokrycie wkładu wkład niepieniężny. Obecnie rozważana jest kwestia obniżenia wkładu podatnika do tej spółki i zwrotu części jego wartości. Uzasadniając swoje stanowisko w sprawie spółdzielnia zwróciła uwagę na treść art. 12 ust. 4 pkt. 3a Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i przyznała, że wprawdzie nie odnosi się on wprost do sytuacji częściowego zwrotu wkładu do spółki osobowej, ale inaczej zasada jednokrotnego opodatkowania wspólników spółek osobowych nie mogłaby być realizowana.

Oczywiście organy podatkowe uznały, ze podatek się należy i dopiero orzeczenia zapadłe w sprawie przed sądami administracyjnymi dały rozstrzygnięcia korzystne dla podatnika/wspólnika. NSA w Warszawie wskazał, w tym zakresie, że w przepisach prawa podatkowego jest luka nie normująca w/w stanów faktycznych, jednakże lukę tę należało wypełnić poprzez zastosowanie wspomnianego art. 12 ust. 4 pkt. 3a Ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Przepis na który powołała się spółdzielnia i który wg NSA powinien znajdować zastosowanie w przedmiotowej  sprawie mówi, że:

Do przychodów nie zalicza się: (…) 3a) środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika spółki niebędącej osobą prawną z tytułu: a) likwidacji takiej spółki,  b) wystąpienia z takiej spółki, w części odpowiadającej wydatkom na nabycie lub objęcie prawa do udziałów w takiej spółce i uzyskanej przed wystąpieniem przez wspólnika nadwyżce przychodów nad kosztami ich uzyskania, o których mowa w art. 5, pomniejszonej o wypłaty dokonane z tytułu udziału w takiej spółce. 

Zapadłe orzeczenie wpisuje się – w miejmy nadzieję trwale kształtującą się linię orzeczniczą sądów administracyjnych – korzystną dla podatników.

Ostatnio bowiem w analogicznej sytuacji wypowiadał się NSA w Warszawie w roku z dnia 22.05.2014 r. sygn. II FSK 1471/12. W uzasadnieniu w/w wyroku Sąd wskazał, że:

W świetle art. 12 ust. 4 pkt 3a lit. b u.p.d.o.p., przy całkowitym wystąpieniu wspólnika ze spółki, wyłączeniu z przychodów podlega nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania (opodatkowana „na bieżąco”), pomniejszona jednak o wypłaty dokonane z tytułu udziału w takiej spółce. Innymi słowy, przy całkowitym wystąpieniu ze spółki osobowej przychód opodatkowania równy jest wartości środków pieniężnych otrzymanych przez wspólnika z tytułu wystąpienia ze spółki – (uzyskana przed wystąpieniem przez wspólnika nadwyżka przychodów nad kosztami ich uzyskania – wypłaty z tytułu udziału w spółce). W konsekwencji, wcześniejsze wypłaty z tytułu udziału w spółce efektywnie powiększają przychód do opodatkowania w momencie wystąpienia wspólnika ze spółki. (…)  „W świetle art. 12 ust. 4 pkt 3a u.p.d.o.p., efekty podatkowe wszelkich wypłat gotówkowych ze spółki osobowej należy analizować dopiero w momencie utraty przez osobę prawną (lub osobę fizyczną) statusu wspólnika w spółce (w związku z likwidacją spółki albo wystąpieniem wspólnika ze spółki). Do tego czasu pozostają one, bowiem neutralne, co wynika z mechanizmu opodatkowania spółek osobowych opartego na zasadzie memoriałowej.

Uzasadnienie stanowiska NSA w tym drugim przypadku było wprawdzie nieco odmienne niż w przypadku wczorajszego wyroku NSA, nie zmienia to jednak postaci rzeczy, że niezależnie od obranej metodologii interpretacji przepisów podatkowych – obecna linia orzecznicza NSA idzie w kierunku zapewnienia neutralności podatkowej dla transakcji polegających na częściowym zwrocie wkładów do spółki osobowej na rzecz ich wspólników.

Cieszy to tym bardziej, że coraz bardziej namacalna staje się zdecydowanie profiskalna polityka Państwa.