W spółce z o.o. też możesz zdecydować, które udziały sprzedajesz najpierw
Zakup udziałów spółce z o.o. jakkolwiek wiąże się z koniecznością poniesienia wydatków to jednak wydatki te nie stają się w tym momencie kosztem uzyskania przychodów. Koszt ten aktywuje się później to jest w związku z odpłatnym ich zbyciem. Wspólnik spółki z o.o. może nabywać udziały w różnych datach i w różnych kwotach. Co w przypadku sprzedaży tylko części udziałów.

Obraz Mohamed Hassan z Pixabay
Na czym polega problem?
Inaczej niż w przypadku akcji, które oznaczane są seriami i numerami, udziały w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością nie są oznaczone w taki sposób.
Jak wskazano powyżej w przypadku udziałów ale też i akcji i innych papierów wartościowych wydatki na ich nabycie aktywują się dopiero w momencie ich sprzedaży.
W obu ustawach podatkowych znajdują się bowiem analogicznie brzmiące przepisy zgodnie z którymi do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się:
„wydatków na objęcie lub nabycie udziałów albo wkładów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, a także wydatków na nabycie tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych; wydatki takie są jednak kosztem uzyskania przychodu z odpłatnego zbycia tych udziałów w spółdzielni, udziałów (akcji) oraz papierów wartościowych, z wykupu przez emitenta obligacji, a także z umorzenia, odkupienia, wykupienia albo unicestwienia w inny sposób tytułów uczestnictwa w funduszach kapitałowych, (…) w części niezaliczonej w jakiejkolwiek formie do kosztów uzyskania przychodów” (art. 23 ust. pkt. 38) Ustawy o PIT).
Ze względu na możliwość nabywania udziałów po różnych wartościach w różnych okresach rodzić to może zupełnie praktyczny problem jak ustalić, które konkretnie udziały są przedmiotem sprzedaży i tym samym pochodnie jaki koszt uzyskania przychodów powinien być do nich przypisany.
Wiadomo natomiast, że im wyższy koszt uzyskania przychodów to niższy dochód do opodatkowania i tym samym niższy podatek dochodowy.
W przypadku sprzedaży akcji tematu praktycznie nie ma, ponieważ jak wskazano powyżej są one oznaczane seriami i numerami, stąd łatwo oznaczyć które konkretnie akcje są przedmiotem sprzedaży oraz można ustalić po jakich wartościach te konkretnie akcje zostały nabyte.
Alternatywnie jest jeszcze przepis art. 24 ust. 1 Ustawy o PIT, zgodnie z którym:
„Jeżeli podatnik dokonuje odpłatnego zbycia papierów wartościowych nabytych po różnych cenach i nie jest możliwe określenie ceny nabycia zbywanych papierów wartościowych, przy ustalaniu dochodu z takiego zbycia stosuje się zasadę, że każdorazowo zbycie dotyczy kolejno papierów wartościowych nabytych najwcześniej. Zasadę, o której mowa w zdaniu pierwszym, stosuje się odrębnie dla każdego rachunku papierów wartościowych”.
Jak można zrobić w spółce z o.o.
Mimo braku oznaczeń typu: seria czy numer – orzecznictwo sądowe oraz KIS pozwalają na określenie przez sprzedającego w dokumentacji umownej, które konkretnie udziały będą sprzedawane, co umożliwi przypisanie im konkretnego kosztu i tym samym sterowanie skutkami podatkowymi i wysokością podatku.
Np. w wyroku z dnia 6 lipca 2018 r sygn. II FSK 1827/16, NSA wskazał, że:
„Ustawa podatkowa nakazuje w art. 15 ust. 1j pkt 2 u.p.d.o.p. przyporządkowanie określonego w nim kosztu uzyskania przychodu do konkretnego przedmiotu aportu. Do Spółki należy stwierdzenie, które udziały wnosi i przypisanie do tych udziałów kosztów ich uzyskania. Wprawdzie udziały te nie są oznaczone numerami serii, jednakże księgi rachunkowe i inne dokumenty (związanie z wnoszeniem udziałów) powinny pozwolić na identyfikację udziału i stwierdzenie, czy Spółka nabywa/obejmuje udział w zamian za aport w postaci konkretnego udziału (ustalonego według daty jego nabycia) i czy aportem wnoszone są udziały najwcześniej objęte/nabyte czy też zastosowano inną kolejność”.
Z kolei w interpretacji z dnia 29 listopada 2022 r. sygn. 0111-KDIB1-1.4010.647.2022.1.AND, Dyrektor KIS uznał, że:
„Odnosząc powołane wyżej przepisy do przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wskazać należy, że przychód z tytułu umorzenia udziałów Spółka powinna pomniejszyć o koszt ich nabycia ustalony precyzyjnie w zależności od sposobu nabycia danego udziału, poprzez odniesienie się do faktycznego kosztu nabycia umarzanego udziału, niezależnie od kolejności ich nabywania. Zatem, w opisanym zdarzeniu przyszłym, precyzyjne zidentyfikowanie, które z udziałów w kapitale zakładowym spółek z ograniczoną odpowiedzialnością będą umarzane ma decydujące znaczenie dla ustalenia zasad oraz wysokości kosztów poniesionych na nabycie udziałów, które pomniejszają przychód z tytułu ich umorzenia. W tym miejscu należy podkreślić, że ustawodawca nie wprowadza w przepisach ustawy o CIT regulacji dotyczących możliwości ustalenia które z posiadanych przez udziałowca udziałów będą umarzane, jak również regulacji zakazującej tego rodzaju ustaleń. Należy więc przyjąć, że o kolejności umorzenia udziałów będzie mógł zdecydować sam udziałowiec, w tym przypadku Wnioskodawca”.
Analogiczne wnioski wynikają także z interpretacji z dnia 2 grudnia 2021 r. sygn. 0111-KDIB1-2.4010.475.2021.1.ANK, w którym KIS potwierdził prawidłowość stanowiska podatnika, który wskazywał, że:
„Jak również wcześniej wskazano, przepisy k.s.h. nie nakładają ścisłych wymogów formalnych w odniesieniu do udziałów spółek z ograniczoną odpowiedzialnością. Udziały takie nie są oznaczane numerem serii. Jednakże, nawet w przypadku nieoznaczenia zbywanych udziałów numerami serii (co z perspektywy prawnej nie może mieć zasadniczo miejsca w spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością), nieuprawnionym jest stosowanie metod wynikających z reguł opisanych w tym zakresie w ustawie o rachunkowości (tj. FIFO, LIFO, średnia ważona), co potwierdza wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 6 lipca 2018 r., sygn. II FSK 1827/16, zgodnie z którym: „Ustawa podatkowa nakazuje w art. 15 ust. 1j pkt 2 u.p.d.o.p przyporządkowanie określonego w nim kosztu uzyskania przychodu do konkretnego przedmiotu aportu. Do Spółki należy stwierdzenie, które udziały wnosi i przypisanie do tych udziałów kosztów ich uzyskania. Wprawdzie udziały te nie są oznaczone numerami serii, jednakże księgi rachunkowe i inne dokumenty (związanie z wnoszeniem udziałów) powinny pozwolić na identyfikację udziału i stwierdzenie czy Spółka nabywa/obejmuje udział w zamian za aport w postaci konkretnego udziału (ustalonego według daty jego nabycia) i czy aportem wnoszone są udziały najwcześniej objęte/nabyte czy też zastosowano inną kolejność”. W związku z powyższym należy uznać, że w przypadku zbycia udziałów w celu umorzenia, ustawodawca pozostawił Wnioskodawcy wybór, w jakiej kolejności udziały będące jego własnością mogą być zbywane. Zatem kolejność, w jakiej ma być przeprowadzone zbycie udziałów, zależy od Wnioskodawcy”.
Podsumowując, sprzedając udziały nabyte w różnym czasie i za różne kwoty wspólnik może zdecydować, które konkretnie z nich będą przedmiotem transakcji, co daje mu możliwość – poprzez uwzględnienie konkretnego kosztu uzyskania przychodów – wpływania na wartość podatku przypadającego do zapłaty.
0 komentarzy