Jaka stawka ryczałtu? – oto jest pytanie. Ważny wyrok NSA

Obraz Mohamed Hassan z Pixabay

Co się zmieniło w związku z Nowym Ładem

Nowy Ład wprowadził przede wszystkim nowe zasady obliczania i płatności składki zdrowotnej.  W uproszczeniu im wyższy dochód u przedsiębiorcy, tym wyższa kwota składki do zapłaty.

Zaletą opodatkowania zryczałtowanym podatkiem od niektórych przychodów jest ustalenie sztywnej wysokości składki zdrowotnej zależnej od wielkości przychodów mieszczących się w określonych widełkach.

Stawki ryczałtu

I tutaj dla ryczałtowców pojawił się kolejny kłopot. Ustawa o zryczałtowanym podatku od niektórych przychodów wprowadza kilka różnych stawek podatkowych zależnych od przedmiotu wykonywanych czynności – odnoszonych przez ustawę do określonego oznaczenia PKWiU. Niestety ustawa opisuje rodzaje działalności niejasno, co utrudnia prawidłową kwalifikację działalności wykonywanej przez podatnika.

Stawki ryczałtu – jak postępowali podatnicy?

Dla potwierdzenia jaka stawka podatku w danych okolicznościach powinna być właściwa dla podatnika, podatnicy występowali do Dyrektora KIS o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego.

I owszem organ interpretacyjny wydawał interpretacje w takich sprawach, jednakże najpierw żądał wskazania przez podatnika właściwego symbolu PKWiU, przyjmując że ww. oznaczenie PKWiU stanowi element stanu faktycznego.

Jeśli zatem podatnik pomylił się we właściwej kwalifikacji swoich czynności mógł otrzymać interpretację podatkową opartą na wskazanym oznaczeniu zgodnie z PKWiU. Przy czym jeśli w toku późniejszej kontroli organ doszedłby do wniosku, że właściwym dla podatnika jest inne oznaczenie PKWiU, to uzyskana wcześniej interpretacja podatkowa pozostawała zupełnie bezużyteczna i jej walor ochronny był żaden.

Aby pozyskać jakąś miarodajną informację na temat właściwej kwalifikacji świadczonych usług podatnicy często występowali najpierw o wydanie opinii klasyfikacyjnej do Głównego Urzędu Statystycznego. Tyle tylko, że GUS szczególnie w pierwszym okresie został zalany wnioskami podatników, a przecież podatnicy nie mogli zawiesić prowadzenia działalności do czasu uzyskania najpierw opinii GUS a potem do czasu uzyskania interpretacji przepisów prawa podatkowego. Uzyskanie stanowiska tych organów mogło bowiem zająć nawet rok.

Na marginesie zauważyć trzeba, że również zdaniem KIS opinia interpretacyjna GUS czyli Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi nie jest wiążąca ani na gruncie przepisów o statystyce publicznej, ani na gruncie przepisów prawa podatkowego. Zatem nawet jeśli podatnik uzyskał stanowisko GUS, to i tak ostatecznie w sensie prawnym nie miało ono waloru ochronnego. Mogło być tylko pomocniczo stosowane do klasyfikacji usług wykonywanych przez podatnika.

Generalna zasada była taka, że jeśli podatnik w trakcie postępowania o wydanie interpretacji w ogóle nie wskazywał PKWiU, to organ interpretacyjny w wielu przypadkach odmawiał wydania interpretacji. Podatnik pozostawał zatem finalnie z niczym.

Co na to NSA?

Jedną z takich spraw zajął się Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z dnia 26.01.2024 r., o sygn. II FSK 487/23 wskazał, w szczególności, że:

„W ocenie Naczelnego Sądu Administracyjnego DKIS nadmierne znaczenie przypisuje konieczności kwalifikowania w ramach opisu stanu faktycznego poszczególnych czynności wykonywanych przez Skarżącą do określonego grupowania PKWiU.

Istota sprawy nie polegała na konieczności przyporządkowania świadczonych przez podatniczkę w ramach działalności gospodarczej usług do określonego grupowania PKWiU jako okoliczności faktycznej, lecz określenia konsekwencji prawnych w postaci tego, jaka będzie dla nich właściwa stawka podatku. Dokonując kwalifikacji usług należało zatem rozstrzygnąć, czy opisane przez Skarżącą czynności stanowią usługi opisane w art. 12 ust. 1 pkt 2 u.z.p.d.o.f. (dodatkowo określane także symbolem PKWiU), czy też ogólnie określoną działalność usługową, o której stanowi art. 12 ust. 1 pkt 5 lit. a) u.z.p.d.o.f., przy określeniu której ustawodawca nie odwołał się dodatkowo do ich grupowania wg PKWiU.

(…) odpowiednie grupowanie do właściwego PKWiU może być jedynie dodatkową wskazówką, lecz nie stanowi przez to elementu stanu faktycznego, do prezentacji którego zobowiązany jest zainteresowany ubiegający się o interpretację indywidualną.

(…) Z tych powodów podanie przez zainteresowanego w rozumieniu art. 14b § 1 O.p. symbolu klasyfikacji statystycznej usługi nie może być uznane za element stanu faktycznego wymagany we wniosku o wydanie interpretacji, gdyż może on stanowić jedynie element oceny prawnej, którą organ interpretacyjny nie jest związany. Tym samym żądanie podania grupowania statystycznego usług stanowiłoby niedopuszczalną ingerencję w stan faktyczny przedstawiony we wniosku i prowadziło tym samym do odstąpienia od podatkowej oceny usług świadczonych przez Skarżącą, z naruszeniem wymogów z art. 14b § 3 O.p.

Tym samym sąd administracyjny uznał, że podatnik nie jest zobligowany do podawania symbolu PKWiU świadczonych przez siebie usług, a odmowa wydania interpretacji podatkowej z tego tytułu jest niedopuszczalna.

Zaznaczyć należy, że nie jest to pierwsze orzeczenie NSA w tym duchu. Już wcześniej sądy administracyjne uznawały, że do wydania interpretacji podatkowej wystarcza sam opis usługi. Takie wnioski wynikały m.in. z wyroku NSA z dnia 19 lutego 2021 r. sygn. II FSK 2441/20.

Pozostaje mieć nadzieję na dalsze ugruntowywanie się stanowiska NSA w ww. sprawach.