Czy założenie fundacji rodzinnej to unikanie opodatkowania?

Obraz Mohamed Hassan z Pixabay

Opinie zabezpieczające – fundacja rodzinna a klauzula GAAR

W ostatnim czasie Szef KAS wydał drugą opinię zabezpieczającą, która dotyczyła wykorzystania przez podatnika fundacji rodzinnej. Była to opinia z dnia 12 lutego 2024 r. sygn. DKP3.8082.8.2023.

Pierwszą z opinii dotyczących tej tematyki była opinia z daty 21 grudnia 2023 r. sygn. (nr DKP3.8082.5.2023).

Przypomnieć należy, że opinia zabezpieczająca stanowi stanowisko Szefa KAS, co do tego czy przedstawione przez podatnika czynności wiążące się z korzyścią podatkową mogą być oceniane jako prowadzące do unikania/uchylania się od opodatkowania.

W obu wnioskach o wydanie przedmiotowych opinii wnioskodawcy wskazywali na zbliżone plany tj. obejmujące w szczególności przeniesienie na fundację mienia, w tym akcji, udziałów w innych jednostkach, bezpodatkową sprzedaż ww. walorów w celu nabycia innych lub też uzyskiwanie przychodów z dywidend czy umorzenia – oraz ostatecznie wypłatę świadczeń do beneficjentów z 15% podatkiem dochodowym.

Jakie było stanowisko Szefa KAS

W obu tych opiniach zabezpieczających (jakkolwiek stany faktyczne były tutaj różne i różna była także argumentacja stron), Szef KAS stwierdził, że wystąpi tutaj korzyść podatkowa, i jej osiągnięcie może być głównym lub jednym z głównych celów dokonania czynności, to jednak nie można przyjąć, że korzyści te są sprzeczne z przedmiotem lub celem ustawy podatkowej lub jej przepisami czy też, że sposób działania jest sztuczny.

W obu przypadkach położono nacisk na to, że uzasadnieniem stworzenia fundacji rodzinnej jest w szczególności uniknięcie paraliżu inwestycyjnego w przypadku dziedziczenia majątku wnioskodawcy przez zstępnych dzieci, zabezpieczenie interesów beneficjentów, czy też uniknięcie roztrwonienia majątku przez rodzinę, podczas gdy w zamierzeniach fundatora ma on służyć kolejnym pokoleniom i podlegać wypłacie w racjonalnych kwotach służących zaspokojeniu np.  codziennych potrzeb życiowych i edukacyjnych.

Z ww. opinii wydaje się wynikać, że jeśli poza kwestiami stricte podatkowymi będą istnieć uzasadnione logicznie ekonomiczne przyczyny dla założenia fundacji rodzinnej, to klauzula GAAR nie powinna tutaj zastosowania.

Te przyczyny ekonomiczne to w szczególności: zabezpieczenie majątku dla przyszłych pokoleń, czy zapewnienie zarządu tym majątkiem po śmierci fundatora.

Opinia zabezpieczająca nie jest równoważna np. z wydaniem interpretacji ogólnej przez Ministra Finansów, ale daje pogląd na stanowisko organów podatkowych, w zakresie wykorzystania w praktyce świeżych przecież jeszcze regulacji dotyczących fundacji rodzinnej. Utrwalone stanowisko organów może zapewnić jeszcze większe zainteresowanie podatników tą instytucją prawną.