Jeszcze o zmianie ustaw podatkowych po 1 stycznia 2015 r.

Do tych należy zaliczyć zwolnienie od opodatkowania niektórych przychodów uzyskanych – jeszcze w roku 2014 – przez podatników będących osobami fizycznymi (art. 14 Ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2014 r. poz. 1328).

Obejmuje to w szczególności:

1. wynagrodzenia za ustanowienia służebności przesyłu zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego (nowy art. 21 ust. 1 pkt. 120a u.p.d.f.). Dotychczas zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych podlegały jedynie świadczenia opisywane jako „odszkodowania (….) z tytułu: ustanowienia służebności gruntowej (…)”, sądy orzekały natomiast głównie o wynagrodzeniu za ustanowienie służebności przesyłu. Te z kolei, jako nie mieszczące się w pojęciu odszkodowań, były traktowane przez organy podatkowe jako podlegające opodatkowaniu. Odmiennie – co typowe – twierdziły sądy administracyjne, co skłoniło Ministra Finansów w pierwszym rzędzie do zmiany interpretacji ogólnej – interpretacja z dnia 21 maja 2014 r nr DD3/033/126/CRS/14/RD-46264/14, a obecnie do zmiany przepisów i objęcia zwolnieniem od opodatkowania także wynagrodzeń uzyskiwanych od przedsiębiorstw przesyłowych za ustanowienie odpowiednich służebności przesyłu,
2. świadczenia pieniężne za przewlekłość postępowania – chodzi tutaj o kwotę otrzymaną na podstawie ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843, późn. zm.) – a przyznaną przez sąd w związku naruszeniem prawa strony do rozpoznania sprawy w rozsądnym terminie (art. 21 ust. 1 pkt. 3e),
3. otrzymane odszkodowania czy zadośćuczynienia, jeżeli ich wysokość lub zasady ustalania wynikają wprost z postanowień układów zbiorowych pracy, innych opartych na ustawie porozumień zbiorowych, regulaminów lub statutów, o których mowa w art. 9 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94, z późn. zm. – (art. 21 ust. 1 pkt. 3) – z wyłączeniami opisanymi w ustawie. Doprecyzowanie przepisu jest związane z realizacją postanowienia Trybunału Konstytucyjnego z dnia 29 marca 2013 r. (Sygn. akt S 2/13), w którym TK „stwierdziwszy istnienie luki prawnej, której usunięcie jest niezbędne dla zapewnienia spójności systemu prawnego Rzeczypospolitej Polskiej, postanowił zasygnalizować Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej i Radzie Ministrów potrzebę podjęcia inicjatywy ustawodawczej w kwestii uzupełnienia art. 21 ust. 1 pkt 3 in principio ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361, ze zm.) o inne – obok wymienionych w tym przepisie ustaw oraz przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw – normatywne źródła prawa pracy, na podstawie których możliwe jest zasądzenie odszkodowania”.

4. świadczenia otrzymane przez: a) osoby wymienione w art. 23 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2010 r. Nr 206, poz. 1367, z późn. zm.) z tytułu odprawy mieszkaniowej, b) żołnierzy zawodowych z tytułu świadczenia mieszkaniowego, o którym mowa w art. 21 ust. 2 pkt 3 ustawy wymienionej w lit. a” – (art. 21 ust. 1 pkt. 49 u.p.d.f.).

Wskazane powyżej regulacje być może będą miały zastosowanie tylko w jednostkowych przypadkach, tym niemniej gdyby opisane tutaj przychody zostały uzyskane jeszcze w roku 2014 wówczas będą objęte zwolnieniem od opodatkowania niejako ze skutkiem wstecznym.

Wydaje się obiektywnie, że najczęściej może to dotyczyć wynagrodzeń z tytułu ustanowienia służebności przesyłu oraz odszkodowań wynikających z układów zbiorowych czy innych aktów zbiorowego prawa pracy. W braku wskazanej regulacji prawnej ww. przychody musiałyby zostać ujęte w zeznaniu podatkowym za rok 2013 i opodatkowane najprawdopodobniej jako przychody z innych źródeł.