Przekształcenie spółki, darowizna udziałów do fundacji rodzinnej i ich sprzedaż – odmowa wydania opinii zabezpieczającej

Obraz Mohamed Hassan z Pixabay

Co to jest opinia zabezpieczająca

Opinia zabezpieczająca uregulowana w Ordynacji podatkowej to oficjalne stanowisko Szefa KAS w kontekście tego czy czynność lub czynności opisane przez podatnika stanowią formułę unikania lub uchylania się od opodatkowania.

Uzyskanie pozytywnej opinii zabezpieczającej chroni przed negatywnymi konsekwencjami błędnej interpretacji przepisów podatkowych i zabezpiecza analogicznie do indywidualnych interpretacji prawa podatkowego.

W przypadku jednak negatywnej oceny organu co do działań planowanych przez podatnika Szef KAS odmawia wydania opinii zabezpieczającej i informuje podatnika, że do konkretnego stanu faktycznego może mieć zastosowanie art. 119a § 1 Ordynacji podatkowej a zatem klauzula unikania opodatkowania.

Przekształcenie, darowizna do fundacji rodzinnej i sprzedaż

W właśnie w zakresie jednego z ostatnio wniesionych wniosków o wydanie opinii zabezpieczającej Szef KAS doszedł do wniosku, że przedstawione przez wnioskodawcę działania wypełniają przesłanki klauzuli unikania opodatkowania i odmówił wydania opinii zabezpieczającej – odmowa wydania opinii zabezpieczającej z dnia 5.05.2025 r. sygn. DKP16.8082.14.2024.

Stan faktyczny przedstawiony we wniosku obejmował przekształcenie spółki komandytowej w spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością, wniesienie udziałów spółki z o.o. powstałej z przekształcenia oraz potencjalnie udziałów w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością będącej obecnie komplementariuszem w spółce komandytowej do fundacji rodzinnej, oraz sprzedaż udziałów w spółce powstałej z przekształcenia przez Fundację Rodzinną.

Wydaje się, że w przedmiotowym wniosku źle musiały zostać postawione akcenty ponieważ po analizie pisma Wnioskodawcy Szef KA uznał, że:

• „W ocenie Szefa KAS w opisanych we Wniosku okolicznościach można stwierdzić, by głównym lub jednym z głównych celów dokonania Zespołu Czynności było osiągnięcie korzyści podatkowych, ponieważ motywacją dla jego dokonania jest głównie ułatwienie z góry zaplanowanego z ustalonym, bądź co najmniej wstępnie umówionym inwestorem, zbycia tych Udziałów z zastosowaniem zwolnienia z CIT, przy jednoczesnym braku opodatkowania PIT po stronie Fundatorów – osób fizycznych”.
• (…) w przekonaniu Organu priorytetowym założeniem w związku z dokonaniem Zespołu Czynności nie jest kontynuacja / sukcesja obecnie prowadzonej działalności gospodarczej (po wniesieniu Udziałów do Fundacji rodzinnej), co stanowi zasadniczy cel istnienia fundacji rodzinnej przewidziany przez ustawodawcę, lecz dokonanie sprzedaży Udziałów w stosunkowo niedługim czasie po ich wniesieniu do Fundacji oraz z zastosowaniem zwolnienia z CIT (przy jednoczesnym braku powstania zobowiązania podatkowego w PIT po stronie dotychczasowych wspólników / Fundatorów – osób fizycznych, ponieważ to nie oni dokonaliby sprzedaży Udziałów osobiście)”.
• „W ocenie Szefa KAS, w przedstawionym we Wniosku schemacie działania mamy do czynienia ze sztucznym Zespołem Czynności. Z okoliczności opisanych czynności wynika bowiem, iż zasadniczym motywem wybranego modelu działania nie są względy ekonomiczne i gospodarcze, lecz priorytetem (cel główny) są możliwe do uzyskania korzyści podatkowe. Po przeanalizowaniu treści Wniosku Organ powziął przekonanie, że w omawianej sprawie dojdzie do angażowania podmiotów pośredniczących mimo braku uzasadnienia ekonomicznego lub gospodarczego. Zdaniem Szefa KAS zaangażowanie Fundacji jako podmiotu zarządzającego wniesionym do niej majątkiem ma służyć głównie w celu dokonania sprzedaży Udziałów w Spółce Przekształconej przy osiągnięciu omówionych korzyści podatkowych. W przekonaniu Organu opisane we Wniosku nie cechuje się racjonalnością, ponieważ gdyby dotychczasowi wspólnicy Spółki Komandytowej kierowali się względami ekonomicznymi, to poprzestaliby na przekształceniu Spółki Komandytowej w Spółkę Przekształconą i sprzedali Udziały w tej Spółce jako osoby fizyczne”.

W kontekście tak złożonego wniosku Szef KAS uznał, że założenie fundacji rodzinnej oraz przeniesienie do niej udziałów w spółce z o.o. wcale nie miało służyć celom sukcesyjnym czy zabezpieczenia majątku dla pokoleń, ale praktycznie jedynym celem tej operacji była sprzedaż udziałów w spółce bez podatku. Szef KAS słusznie odniósł się tutaj do celów wprowadzenia fundacji rodzinnych do przepisów prawa polskiego.

Zaznaczyć przy tym należy, że to nie pierwsza tego typu odmowa wydania opinii zabezpieczającej w zakresie sprzedaży udziałów lub akcji przez fundację rodzinną. Wystarczy choćby zapoznać z się z informacją o odmowie wydania opinii zabezpieczającej z dnia 17.04.2025 r. sygn. DKP1.8082.6.2024.

Przy czym wydaje się, że wnioskodawcy formułując pytanie i opisując w taki a nie inny sposób stan faktyczny powinni się byli liczyć z negatywnym stanowiskiem Szefa KAS.

Zaznaczyć jednak jasno należy, że przekształcenie spółki komandytowej w spółkę z o.o. oraz przeniesienie udziałów w takiej spółce do fundacji rodzinnej nadal jest możliwe, o ile działania te wpisują się w cel funkcjonowania fundacji rodzinnych tj. w szczególności zabezpieczenie majątku rodzinnego – a nie są nakierowane na szybką sprzedaż walorów do już znanego czy potencjalnego kupującego.