Podział przez wydzielenie a podatek estoński

Podział przez wydzielenie – na czym polega? 

Podział przez wydzielenie w praktyce gospodarczej polega w uproszczeniu na przeniesieniu pewnej części przedsiębiorstwa (najczęściej przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 551 K.c. lub tzw. zorganizowanej części przedsiębiorstwa – art. 4a pkt. 4) Ustawy o CIT) do innej spółki, zwykle już istniejącej na podwyższenie jej kapitału zakładowego.  

Inaczej niż np. w przypadku aportu, podział przez wydzielenie pozwala na odtworzenie struktury wspólników spółki dzielonej w spółce do której ww. majątek został wydzielony.  

Zaznaczyć trzeba, że nie każda spółka polegająca opodatkowaniu CIT może się tak podzielić. Jest to zarezerwowane tylko spółki kapitałowych czyli dla spółki z o.o., spółki akcyjnej i prostej spółki akcyjnej. Spółka komandytowo-akcyjna i spółka komandytowa w takim podziale nie mogą uczestniczyć.  

Podział przez wydzielenie a podatek estoński  

W zakresie dotyczącym podziału przez wydzielenie, ustawodawca zdecydował się na wprowadzenie pewnego ograniczenia w czasie – jeśli chodzi o „wejście” do estońskiego CIT.  

Uznał bowiem, że w przypadku podatników, którzy zostali utworzeni w wyniku podziału, lub też zostali podzieleni przez wydzielenie, przepisów dotyczących podatku estońskiego nie stosuje się w roku podatkowym, w którym dokonano takiego podziału oraz w roku podatkowym bezpośrednio po nim następującym, nie krócej jednak niż przez okres 24 miesięcy od dnia dokonania utworzenia podmiotu albo dokonania takiego podziału.  

W konsekwencji decydując się na działania restrukturyzacyjne, aby dopiero zgłosić się do estońskiego CIT należy wziąć pod uwagę wynikający z przepisów dość długi okres karencji wynoszący 24 miesiące.  

Przepisy ustawy przewidują nadto pewne przypadki w których przejęcie w drodze podziału może prowadzić do utraty statusu podatnika opodatkowanego estońskim CIT (art. 28l ust. 1 pkt. 4) Ustawy o CIT).  

Podział przez wydzielenie – inny sposób na opodatkowanie estońskim CIT 

Jak się jednak okazuje istnieje inna możliwość przeprowadzenia podziału przez wydzielenie przy zachowaniu możliwości korzystania z estońskiego CIT.  

W interpretacji z dnia 4 sierpnia 2022 r. sygn. 0111-KDIB1-2.4010.281.2022.4.AW Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał za prawidłowe stanowisko podatnika, który wskazywał, że jeśli podział przez wydzielenie zostanie przeprowadzony w takich okolicznościach, w których: 1) zarówno spółka która podlegać ma podziałowi, jak również 2) spółka do której wydzielana ma być określona część majątku spółki podlegającej podziałowi – będą już podatnikami podatku estońskiego i jednocześnie 3) wydzielenie obejmować będzie przedsiębiorstwo lub zorganizowaną cześć przedsiębiorstwa – to procedura podziału przez wydzielenie nie będzie powodowała utraty prawa do opodatkowania ryczałtem.  

Zatem w takiej sytuacji możliwe będzie osiągnięcie dwóch celów – tj. dokonanie faktycznej restrukturyzacji spółki dzielonej, co może być faktycznie w wielu przypadkach uzasadnione dywersyfikacją ryzyka, zważywszy w szczególności na realny kryzys gospodarczy oraz skorzystanie z możliwości jakie daje estoński CIT.  

Warto zatem w tym ujęciu właściwie rozplanować działania, aby uzyskanie skutku było możliwe. Istotne jest przy tym uzasadnienie ekonomiczne procesu podziału, aby nie narazić się na inne negatywne skutki podatkowe.