Wypłata zysków po przekształceniu spółki jawnej w spółkę z o.o.
Obecny reżim opodatkowania, a w szczególności oskładkowania spółek osobowych typu cywilna czy jawna jest na tyle dokuczliwy, że w wielu przypadkach bardziej opłaca się powadzić działalność w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Nie bez znaczenia pozostaje oczywiście także zakres odpowiedzialności, który w przypadku spółki z o.o. ograniczony jest generalnie do majątku spółki z wyłączeniem odpowiedzialności wspólników.
Obraz Mohamed Hassan z Pixabay
Opodatkowanie wspólników spółki jawnej
W przypadku spółek jawnych opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają poszczególni wspólnicy, podatnikiem nie jest natomiast sama spółka. Ze względu na to, że przychody wspólników spółki jawnej są rozpoznawane memoriałowo opodatkowaniu podlegają należne przychody pomniejszone o koszty uzyskania przychodów. Dochody są rozpoznawane po stronie wspólników takich spółek stosownie do ich udziału w zyskach i stratach spółek.
Pod kątem podatkowym skoro dochód taki został już opodatkowany na poziomie wspólników, to późniejsza jego wypłata takiemu opodatkowaniu już nie podlega. Ale oczywiście nie zawsze wszystkie takie dochody są wspólnikom wypłacane, spółka może bowiem potrzebować środków na inwestycje lub też inne cele. Wówczas spółka wykazuje takie środki w swoich danych księgowych np. na kapitale zapasowym, w dalszym jednak ciągu są to środki które w przypadku ich wypłaty do wspólników byłyby wyłączone od opodatkowania.
Przekształcenie spółki jawnej w spółkę z o.o. a stare zyski
Przekształcenie spółki jawnej w spółkę z o.o. powoduje zmianę zasad opodatkowania. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest już podmiotem opodatkowanym podatkiem dochodowym od osób prawnych wg stawki 9% czy 19%. Dochody wspólników z takiego podmiotu do dochody z zysków osób prawnych opodatkowywane na poziomie spółki jako płatnika 19 podatkiem. Do tej kategorii dochodów zalicza się w szczególności dochody z dywidend.
Przekształcenie spółki jawnej w spółkę z o.o. wiąże się ze zmianą formy prawnej, ale pod kątem księgowym może także powodować ujawnienie w bilansie spółki z o.o. odpowiednich pozycji bilansowych na których zapisane będą „stare” niewypłacone zyski spółki jawnej.
Jeśli wspólnicy spółki z o.o. po przekształceniu zechcą wypłacić sobie te środki to pojawia się problem.
Wypłata zysków po przekształceniu spółki jawnej w spółkę z o.o. – stanowiska organów podatkowych
Organy podatkowe w większości przypadków, pomimo istnienia już ugruntowanej linii orzeczniczej sądów administracyjnych wskazują, że dochód wypracowany przez spółkę jawną staje się po przekształceniu zyskiem spółki przekształconej (tj. spółki z o.o.). Tym samym po przekształceniu istnieje spółka, która posiada określony majątek (w tym majątek pochodzący z dotychczas niewypłaconych wspólnikom zysków wypracowanych w spółce jawnej) i to, czy majątek ten był opodatkowany podatkiem PIT u wspólników spółki jawnej w czasie jej działalności, nie ma znaczenia dla wypłaty dokonywanych z majątku spółki z o.o. W konsekwencji wypłata zysków wypracowanych przez spółkę jawną i wypłacanych po przekształceniu w spółkę z o.o. stanowi dla wspólników przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem PIT – tak np. Dyrektor KIS w interpretacji z dnia 7 sierpnia 2025 r. sygn. 0114-KDIP3-1.4011.531.2025.2.PT.
Wypłata zysków po przekształceniu spółki jawnej w spółkę z o.o. – stanowiska sądów administracyjnych
Z kolei zupełnie inne jest podejście sądów administracyjnych. Wskazać tutaj należy na jednolitą linię interpretacyjną sądów. Np. z wyroków: NSA z dnia 3 września 2025 (sygn. II FSK 1411/24), NSA z dnia 25 września 2024 r. (sygn. II FSK 743/24) oraz z dnia 29 czerwca 2023 r. (sygn. II FSK 51/21), oraz wyroków: WSA w Rzeszowie z dnia 27 lutego 2025 r. (sygn. I SA/Rz 607/24), WSA w Łodzi z dnia 15 lutego 2024 r. (sygn. I SA/Łd 912/23, I SA/Łd 913/23), WSA w Warszawie z dnia 16 listopada 2023 r. (sygn. III SA/Wa 1595/23) i z dnia 25 kwietnia 2023 r. (sygn. III SA/Wa 2897/22) oraz WSA we Wrocławiu z dnia 12 lipca 2022 r. (sygn. I SA/Wr 1187/22) wynika, że niewypłacone zyski spółki osobowej (jawnej) nie tracą swojego charakteru i z chwilą przekształcenia nie stają się zyskami osoby prawnej – są to bowiem zyski (dochody) wspólnika spółki osobowej już opodatkowane przez niego podatkiem PIT.
Nadto z wykładni językowej art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o PIT jednoznacznie wynika, że pojęcie przychodu z tytułu udziału w zyskach osoby prawnej oznacza przychód z tytułu zysków wypracowanych przez osobę prawną, podlegający opodatkowaniu podatkiem CIT, a nie podatkiem PIT.
Tym samym „stare” zyski spółki jawnej z okresu jej funkcjonowania nie podlegają kolejnemu już – drugiemu opodatkowaniu jeśli wypłacane są z poziomu spółki z o.o.
Biorąc pod uwagę korzystne rozstrzygnięcia sądów administracyjnych, w przypadku negatywnego stanowiska organu interpretacyjnego czy negatywnego wyniku postępowania podatkowego nie należy się poddawać. Dalsze postępowanie przed sądem administracyjnym daje nadzieję na pozytywne rozstrzygnięcie takiej sprawy.
0 komentarzy