Podstawa opodatkowania przy wkładach niepieniężnych – aport w wartościach brutto czy netto ??? – stanowisko NSA
Jak wynika z dostępnych informacji w ostatnim czasie Naczelny Sąd Administracyjny zajął się – zresztą w związku z wystąpieniem Rzecznika Praw Obywatelskich – kwestią podstawy opodatkowania podatkiem VAT w przypadku aportu do spółki w innej postaci niż przedsiębiorstwo lub zorganizowana część przedsiębiorstwa.
Dla przypomnienia problem zasadzał się na tym, czy udziały/akcje w spółce powinny być objęte przez podmiot wnoszący wkład na wartość brutto przedmiotu aportu (np. nieruchomości, maszyn, urządzeń itp.), czy też na wartość netto, z opcją, iż podatek należny podlegający wpłacie na rachunek organu podatkowego, był następnie rozliczany pomiędzy stronami w pieniądzu. Dla przykładu chodziło generalnie o to, czy wnosząc wkład o wartości 100 jednostek netto, wspólnik/akcjonariusz powinien objąć udziały/akcje na wartość 100 (23 jednostki podatku należnego byłyby ostatecznie rozliczane przez strony), czy też na 123 jednostki.
Ze względu na brak jednolitej linii orzeczniczej – podmioty albo występowały o indywidualne interpretacje podatkowe, albo też kierując się wskazaniami z interpretacji podatkowych dokonywały wyboru jednej z tych opcji.
NSA w postanowieniu z dnia z 31 marca 2014 r. (sygn. akt I FPS 6/13) uznał jednak w skrócie, że problem ten w istocie nie jest problemem i odmówił podjęcia uchwały w składzie 7 sędziów.
Jednocześnie jednak wskazał, że na gruncie obecnych przepisów ustawy właściwa pozostaje wykładnia zaprezentowana w wyroku NSA z 14 sierpnia 2012 r. (sygn. I FSK 1405/11). Z uzasadnienia tego orzeczenia wynika, że:
W podatku od towarów i usług wspólnik będzie dostawcą towaru (usługodawcą usługi), a spółka nabywcą, „wynagradzającą” go za aport udziałami o określonej wartości. Do określenia zatem podstawy opodatkowania z tytułu wniesienia do spółki wkładu niepieniężnego (aportu) zastosowanie znajdzie art. 29 ust. 1 ustawy, stanowiący, że obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku, przy czym kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Oznacza to, że suma wartości nominalnej udziałów jako całkowite odzwierciedlenie wartości wkładu wnoszonego do spółki stanowi „kwotę należną” z tytułu wniesienia tegoż aportu, obejmującą całość świadczenia należnego sprzedawcy (wspólnikowi) od nabywcy (spółki), którą – w celu określenia podstawy opodatkowania (obrotu) – należy pomniejszyć o kwotę należnego podatku. Wskazuje to, że suma wartości nominalnej udziałów stanowi kwotę brutto z tytułu wniesienia aportu, to znaczy kwotę zawierającą w sobie podatek. Podatek z tytułu tej czynności należy więc liczyć od sumy wartości udziałów („w stu”) (zob. Janusz Zubrzycki, Leksykon VAT 2011, wyd. Unimex, s. 72). (…).
W ww. orzeczeniu NSA uznał zatem, że suma wartości nominalnej udziałów wydawanych za wkład niepieniężny stanowi kwotę brutto, zaś podatek do zapłaty powinien być w takiej sytuacji liczony wg zasady „w stu”.
Nie ma zatem wprawdzie uchwały NSA w składzie 7 sędziów, ale i tak NSA wystarczająco dobitnie wskazał na swój pogląd w sprawie i jak się należy spodziewać tak najprawdopodobniej przedstawiać się będzie obecne stanowisko organów podatkowych.
W liczbach będzie zatem najprawdopodobniej tak, że: podmiot wnoszący wkład o wartości 123 zobligowany będzie zadeklarować do zapłaty podatek należny w wysokości 23 jednostek i podatek ten będzie musiał opłacić z własnych środków. Z kolei spółka do której wkład taki zostanie wniesiony – uzyska z jednej strony przedmiot wkładu (np. nieruchomości czy inne środki trwałe), a z drugiej będzie mogła wystąpić do organu podatkowego o zwrot podatku naliczonego.
Nie będzie już możliwości przyjęcia opcji, w której podatek VAT pozostawał poza wartością przedmiotu aportu i podlegał rozliczeniu pomiędzy wspólnikiem/akcjonariuszem i spółką po jego odzyskaniu z Urzędu Skarbowego.
Zasada taka jest może i zgodna z nową treścią art. 29a ustawy o VAT (zgodnie z którym generalnie „podstawą opodatkowania, (…) jest wszystko, co stanowi zapłatę”), ale czy w takim stanie rzeczy podmioty nadal będą tak samo zainteresowane wnoszeniem wkładów niepieniężnych do spółek ……..?!
0 komentarzy