Klauzula unikania opodatkowania a darowizna w najbliższej rodzinie

Co wynika z artykułu Rzeczpospolitej?

Z wspomnianego artykułu z dnia 12.10.2016 r. wynika, że organ podatkowy odmówił wydania indywidualnej interpretacji podatkowej w sprawie, w której w podatnik-osoba fizyczna wystąpiła o potwierdzenie stanowiska, że do darowizny pomiędzy osobami najbliższymi (braćmi) nie stosuje się klauzuli unikania opodatkowania.

Na takie dictum organ wskazał, że nie wyda interpretacji podatkowej, a zasadne będzie uzyskanie opinii zabezpieczającej.

Pomijając być może mało zręczne pytanie podatnika, wnioski z całej tej sytuacji są raczej negatywne.

Wniosek 1

Wydawałoby się, że klauzula unikania opodatkowania powinna mieć zastosowanie tak jak mówią przepisy do sztucznych konstrukcji podatkowych. Zgodnie z art. 119 c Ordynacji podatkowej:

Sposób działania uznaje się za sztuczny, jeżeli na podstawie istniejących okoliczności należy przyjąć, że nie zostałby zastosowany przez podmiot działający rozsądnie i kierujący się zgodnymi z prawem celami innymi niż osiągnięcie korzyści podatkowej sprzecznej z przedmiotem i celem przepisu ustawy podatkowej.

Nie wiem natomiast co może być sztucznego w zamiarze przekazania pieniędzy w darowiźnie osobie z najbliższej rodziny?! I chyba nie bez znaczenia powinien pozostawać w tej sytuacji fakt, że przecież obowiązuje przepis art. 4a Ustawy o podatku od spadków i darowizn, który przy spełnieniu pewnych warunków o charakterze technicznym daje pełne prawo do nieopodatkowanych darowizn w ramach najbliższej rodziny.

Wniosek 2

Takie stanowisko Ministerstwa Finansów dowodzi zatem, że proste, literalne brzmienie przepisów nic nie znaczy, a każde skorzystanie ze zwolnienia podatkowego oznacza prawdopodobne unikanie opodatkowania. Zaznaczyć trzeba, że zgodnie a art. 14b § 5b. Ordynacji Podatkowej:

Nie wydaje się interpretacji indywidualnej w zakresie tych elementów stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego, co do których istnieje uzasadnione przypuszczenie, że mogą być przedmiotem decyzji wydanej z zastosowaniem art. 119a lub stanowić nadużycie prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2016 r. poz. 710 i 846).

Wniosek 3

Skoro w tak prostej jakby się wydawało sprawie, organ odmówił wydania interpretacji, co powstaje pytanie co dalej? Aż strach się zastanawiać co będzie, kiedy podatnicy będą chcieli zapytać o bardziej jednak skomplikowane struktury. Tutaj same wielkie znaki zapytania. Oczywiście do tej pory rola interpretacji była istotna, ale generalnie nie obowiązuje u nas system prawa precedensowego. W podatkach chyba jednak zmierzamy w tym kierunku, skoro sam przepis prawa nie będzie wystarczający do ustalenia sytuacji podatkowej podatnika.

Wniosek 4

Poza tym wydawać by się faktycznie mogło, że klauzula unikania opodatkowania adresowana jest głównie do przedsiębiorców. Analizowany przypadek dowodzi jednak, że być może każdy z nas w określonych warunkach (przy oszczędności podatkowej ponad 100.000 zł) będzie kiedyś zmuszony do wystąpienia o wydanie opinii zabezpieczającej, która przecież tania nie jest – 20.000 zł i jeszcze czeka się na nią 6 miesięcy.

Podsumowanie

Oczywiście są to początki stosowania nowych przepisów, ale zdrowy rozsądek pracowników fiskusa byłby jednak w cenie. Skutkiem stanowiska Ministerstwa już teraz można się zastanawiać czy umowa darowizny w kręgu najbliższej rodziny jest bezpieczna podatkowo czy nie.

Stan niepewności powodowany działaniami fiskusa choćby w tak prostej sprawie jak ta, w żadnym razie nie sprzyja prowadzeniu działalności a nawet zwykłemu życiu na terenie RP.

p.s. dla uaktualnienia stanowisko Ministerstwa Finansów w przedmiotowej sprawie poniżej link do artykułu na wp.pl.

Ciekawe bardzo to wszystko.