Subiektywny przegląd podatkowy dla spółek / LISTOPAD 2019

Biała lista podatników VAT cd.

Przepisy dotyczące tzw. białej listy podatników VAT obowiązują od 1 września 2019 r., o czym mowa była we wrześniowym materiale pt. „Biała lista podatników VAT już obowiązuje”. Jako, że ostatnio ukazały się wyjaśnienia Ministerstwa Finansów w tym zakresie, wracamy do tematu. Ministerstwo Finansów na zasadzie pytań i odpowiedzi stara się odpowiedzieć na najczęstsze wątpliwości podatników, w tym np. dotyczące aktualizowania danych, czy kwestii dowodowych na okoliczność przeprowadzenia prawidłowej weryfikacji podatników VAT, podkreślając także cel regulacji:

Weryfikacja formalna kontrahenta jest jedną z podstawowych przesłanek branych pod uwagę przy ocenie dochowania należytej staranności przez podatników, którzy sami nie dokonali oszustwa lub nie mieli świadomości, że dana transakcja służy oszustwu. Obejmuje ona m.in. sprawdzenie czy kontrahent jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny lub zwolniony oraz czy jest wpisany do wykazu podmiotów, które zostały wykreślone z rejestru jako podatnicy VAT lub nie zostali zarejestrowani.

W ww. wyjaśnieniach MF wskazuje także na potrzebę weryfikacji własnych danych podatnika.

Gdzie zgłaszać ewentualne błędy:

• do właściwych dla siebie urzędów skarbowych lub na adres skrzynki e-mailowej: WykazPodatnikow@mf.gov.pl,
• do CEIDG – w zakresie aktualizacji danych zgłaszanych za pośrednictwem CEIDG,
• do odpowiednich banków – w zakresie wyjaśnień co do charakteru danego rachunku i potwierdzania czy rachunek jest w systemie teleinformatycznym STIR.

Wyjaśnienia poruszają też tematy tzw. rachunków wirtualnych, czy odnoszą się do charakteru płatności dokonywanych z pomocą karty debetowej, kredytowej czy szybkich płatności internetowych. Jednocześnie wyjaśnienia MF wskazują na prace legislacyjne mające na celu uregulowanie poszczególnych kwestii wątpliwych jakie pojawiły się po stworzeniu ww. regulacji prawnej.

Warto, aby spółki i księgowi zaczęli już stopniowo przygotowywać procedury wewnętrzne do weryfikacji statusu podatkowego kontrahentów oraz ich kont bankowych, co po 1 stycznia 2020 r. nabierze jeszcze większego znaczenia praktycznego.

Lista pytań i odpowiedzi z MF zawiera zagadnienia:

• Czym jest wykaz podatników VAT?
• Od kiedy wykaz obowiązuje?
• Gdzie znaleźć wykaz?
• Jakie dane znajdziesz w wykazie?
• Jak często dane w wykazie są aktualizowane i przez kogo?
• Wykaz podatników VAT powinien być uaktualniany w dni robocze raz na dobę, dlaczego zdarza się, że zaktualizowane rachunki są widoczne dopiero po kilku dniach?
• Co w sytuacji, kiedy w Wykazie podatników VAT znajdują się niekompletne lub niepoprawne dane?
• Co zrobić gdy w wykazie nie ma kontrahenta, z którym chcę zawrzeć transakcję?
• Co może być podstawą niezarejestrowania przedsiębiorcy w rejestrze podatników VAT?
• Co może być podstawą wykreślenia jako podatnika VAT?
• Co może być podstawą przywrócenia podatnika jako podatnika VAT?
• Jak udowodnić, że weryfikacja kontrahenta została przeprowadzona lub że transakcja została dokonana na rachunek zgodny z wykazem?
• Co zrobić w przypadku, gdy weryfikacja kontrahenta okazała się negatywna, a kontrahent jest w trakcje weryfikacji i nie ma go w wykazie?
• Dlaczego warto skorzystać z wykazu podatników VAT?
• Czy korzystanie z wykazu podatników VAT jest obowiązkowe?
• Co się stanie gdy zawiadomienie o płatności za transakcję na inny rachunek niż wskazany w wykazie zostanie przekazany
  do naczelnika urzędu skarbowego innego niż właściwy dla mojego kontrahenta?
• Czy konsekwencje finansowe obejmą sytuację, gdy płatność za transakcję zostanie zlecona na rachunek niewskazany w wykazie, a kontrahent zapłaci VAT?
• Co w sytuacji, gdy przedsiębiorca prowadzi działalność, a nie ma go w wykazie?
• Co w sytuacji problemów technicznych z dostępem do wykazu?
• Co jeśli w wykazie nie znajdą się moje dane?  
• Co w przypadku, gdy wyszukiwany kontrahent jest w wykazie ale nie ma tam jego numeru rachunku bankowego?
• Co znaczy, jeśli wykaz nie obejmuje rachunku przedsiębiorcy?
• Co w sytuacji, kiedy posiadam rachunek bankowy kontrahenta, ale w Wykazie podatników VAT wyświetla mi się komunikat
  o braku takiego rachunku?
• Co w sytuacji, kiedy w wykazie pojawia się informacja, że rachunek jest – jednak się nie wyświetla – ale istnieją inne rachunki danego przedsiębiorcy i pojawia się lista kilkudziesięciu numerów kont bankowych?
• Pojawienie się Wykazu podatników VAT bywa wykorzystywane do prób wyłudzania pieniędzy przez podmioty podszywające się np. pod CEiDG. Jak tego unikać? 
• Czy płatności za pomocą np. karty debetowej czy kredytowej lub szybkie płatności internetowe trafiają na rachunek faktycznego odbiorcy płatności zawarty w wykazie?
• Co z płatnościami na rzecz zagranicznych kontrahentów, którzy nie są zarejestrowani w Polsce jako czynni podatnicy VAT?
• Co z rachunkami cesyjnymi, które są faktycznie rachunkami rozliczeniowymi, tworzonymi przez banki przy każdej konkretnej umowie kredytu? Dotychczas nie było ich potrzeby zgłaszania fiskusowi, czy teraz będzie to konieczne na potrzeby Wykazu podatników VAT?
• W wykazie brakuje rachunków banków i SKOK-ów, prowadzonych przez te instytucje dla celów ich gospodarki własnej. Jak to zostanie rozwiązane?
• Dlaczego korzystanie z API dla użytkowników jest limitowane, a po wyczerpaniu limitu dostęp do API zostaje zablokowany do godziny 0:00?

Wszystkie odpowiedzi na powyższe pytania można sprawdzić pod adresem: gov.pl/web/kas/pytania-i-odpowiedzi.

CIEKAWE ORZECZENIA I INTERPRETACJE 

Przychody uzyskane z tytułu umowy dzierżawy prawa majątkowego w postaci logotypu mogą być zaliczane do przychodów z najmu, opodatkowanych 8,5-procentowym ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych

Wyrok NSA z dnia 8 listopada 2019 r. sygn. II FSK 3715/17

W wyroku tym Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że przychody uzyskane z tytułu umowy dzierżawy prawa majątkowego w postaci logotypu mogą być zaliczane do przychodów z najmu, opodatkowanych 8,5-procentowym ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Na chwilę obecną brak jest pisemnego uzasadnienia przedmiotowego wyroku. Natomiast z informacji prasowych wynika, że organy podatkowe oraz sąd administracyjny I instancji stanęły na stanowisku, że o sposobie opodatkowania decyduje charakter przedmiotu umowy, bez względu na rodzaj umowy. Logotyp stanowi prawo majątkowe, skutkiem ich zdaniem przychody z tytułu korzystania z tego prawa powinny być kwalifikowane jako przychody z praw majątkowych, opodatkowane wg progresywnej skali podatkowej. Tymczasem NSA potwierdził stanowisko podatnika, który uznawał, że przychody z tego tytułu należy kwalifikować jako przychody z najmu czy dzierżawy co daje prawo także do zastosowania opodatkowania na zasadzie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych tj. wg stawki 8,5%. NSA zaznaczył, że zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów, umowy dzierżawy, których przedmiotem jest prawo majątkowe, nie zostały przez ustawodawcę automatycznie wyłączone ze źródła przychodów – najem i dzierżawa.

Komentarz:

Wyrok ten dawałby podatnikom – osobom fizycznym szansę na bardzo korzystne opodatkowanie przychodów z tytułu korzystania przez podmioty trzecie z logotypu (znaku towarowego). Pozostaje tylko obserwować czy pojawią się również inne orzeczenia NSA idące w tym samym kierunku. Zaznaczyć trzeba, że stanowiska sądów administracyjnych były w tym zakresie były do tej pory zróżnicowane. Natomiast poglądy organów podatkowych były i są zdecydowanie negatywne. Takie wnioski wynikają m.in. z interpretacji Dyrektora KIS z dnia 16 maja 2017 r. sygn. 3063-ILPB1-1.4511.100.2017.2.PP  czy interpretacji z dnia 29 stycznia 2019 r. sygn.0115-KDIT3.4011.548.2018.2.AK. Organy forsują w tym przypadku opodatkowanie wg skali podatkowej (17%, 32%).

Rejestracja przedsiębiorcy jako podatnika VAT pod adresem tzw. wirtualnego biura

Wyrok NSA z dnia 13 listopada 2019 r. sygn. I FSK 1363/17

Jak wynika z doniesień prasowych (brak jeszcze pisemnego uzasadnienia wyroku) w dniu 13 listopada 2019 r. NSA wydał istotny wyrok dotyczący rejestracji przedsiębiorcy jako podatnika VAT pod adresem tzw. wirtualnego biura. Zdaniem NSA podane jako siedziby przedsiębiorcy adresu wirtualnego biura nie spełnia formalnych wymogów rejestracji dla celów podatku VAT. NSA przyjął, że adresem firmy nie może być adres, z którego korzystać może w celach rejestrowych może wiele innych jeszcze firm, gdzie jednocześnie nie prowadzi się żadnej działalności i gdzie nie funkcjonuje zarząd.

Komentarz:

Zaznaczyć trzeba, że w dniu 26 sierpnia 2015 r. NSA wydał w sprawie o sygn. I FSK 112/15 wyrok, w którym wskazał, że: „Przez „adres siedziby” podatnika podany dla celów zgłoszenia rejestracyjnego w formularzu VAT-R „Zgłoszenie rejestracyjne w zakresie podatku od towarów i usług” na podstawie art. 96 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm.), należy uznać adres zawierający co najmniej nazwę miejscowości i ulicy, numer budynku oraz lokalu, w którym faktycznie funkcjonuje zarząd przedsiębiorstwa podatnika i zapadają istotne decyzje dotyczące ogólnego nim zarządzania”. Przydałoby się jakieś „salomonowe” wyjście z takiej sytuacji. Niektórzy podatnicy podatku VAT nie potrzebują siedziby w rozumieniu standardowego biura, a kluczowe decyzje podejmują używając laptopa czy to w pociągu czy samolocie. Z drugiej jednak strony można rozumieć obawy przed firmami, co do których można mieć faktyczne wątpliwości czy w ogóle istnieją.

Wykonywanie usług w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej nie może być uznane za pracę własną w rozumieniu przepisu art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych

Interpretacja indywidualna z 8 listopada 2019 r., sygn. 0115-KDIT2-3.4011.378.2019.2.MJ – Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej

Sam fakt, że wspólnikiem spółki jawnej jest ta sama osoba, która świadczy usługi na rzecz spółki, nie stanowi przeszkody do zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów wspólników spółki jawnej wydatków na nabycie usług od wspólnika, świadczonych przez niego w ramach prowadzonej odrębnie indywidualnej działalności gospodarczej.

W rozpatrywanej sprawie świadczenie przez Wnioskodawczynię usług nastąpi na podstawie zawartej umowy o współpracę, łączącej dwa odrębne podmioty gospodarcze – Wnioskodawczynię (jako osobę prowadzącą indywidualną działalność gospodarczą) oraz spółkę jawną. Dlatego też wykonywanie usług w ramach prowadzonej pozarolniczej działalności gospodarczej nie może być uznane za pracę własną w rozumieniu przepisu art. 23 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. (…) Reasumując – wydatki poniesione przez spółkę jawną na wypłatę Wnioskodawczyni wynagrodzenia z tytułu świadczonych usług, spełniające warunki określone w art. 22 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, udokumentowane fakturą VAT, będą stanowiły dla Wnioskodawczyni – jako wspólniczki – koszt uzyskania przychodu z tytułu uczestnictwa w spółce jawnej, proporcjonalnie do posiadanego przez nią udziału w zysku określonego w umowie spółki.

Komentarz:

Sprawa, którą rozpoznawał organ podatkowy dotyczyła częstych przypadków świadczenia przez osobę fizyczną prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą usług na rzecz spółki osobowej, której wspólnikiem osoba ta pozostaje. Całe zamieszanie wiąże się z treścią art. 23 ust 1 pkt. 10) ustawy o PIT. Zgodnie z tym przepisem do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się: „10) wartości własnej pracy podatnika, jego małżonka i małoletnich dzieci, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną – także małżonków i małoletnich dzieci wspólników tej spółki; kosztem uzyskania przychodów jest jednak wynagrodzenie małżonka podatnika i małoletnich dzieci podatnika, a w przypadku prowadzenia działalności w formie spółki niebędącej osobą prawną – także małżonków i małoletnich dzieci wspólników tej spółki, należne z tytułów określonych w art. 12 ust. 1, art. 13 pkt 2, 8 i 9 lub z tytułu odbywania praktyk absolwenckich, o których mowa w ustawie z dnia 17 lipca 2009 r. o praktykach absolwenckich (Dz.U. z 2018 r. poz. 1244), z zastrzeżeniem pkt 55 i art. 22 ust. 6ba”.

Taka redakcja przepisu budziła wątpliwości czy w przypadku współpracy na zasadzie B2B pomiędzy wspólnikiem takiej spółki a samą spółką osobową – koszty wynikające z faktury VAT wystawionej przez wspólnika – przedsiębiorcę będą traktowane jako koszty podatkowe. Organy podatkowe racjonalnie uznały, że tego typu działalność nie może być utożsamiana z „własną pracą” podatnika.

Czytaj powiązany z tematem artykuł na blogu „Prawo dla księgowych:” pt. Czy faktura wystawiona przez wspólnika do spółki osobowej jest kosztem podatkowym?

Pamiętać jednak trzeba, że nieco inaczej przedstawia się sytuacjach w spółkach cywilnych. Tutaj organy podatkowe kwestionują  zaliczani do kosztów podatkowych kwot wynagrodzeń z faktur wypłacanych przez spółkę cywilną wspólnikowi takiej spółki. Tak np. Dyrektor KIS  w interpretacji z dnia 8 lutego 2019 r. sygn. 0114-KDIP3-1.4011.608.2018.2.MG.

Wynika to w szczególności z faktu, że o ile np. spółka jawna czy komandytowa są samodzielnymi podatnikami, to w przypadku spółki cywilnej przedsiębiorcami są jej poszczególni wspólnicy, zaś sama spółka jest jedynie stosunkiem obligacyjnym (umową).

KLIKNIJ W PONIŻSZĄ GRAFIKĘ I POBIERZ
„SUBIEKTYWNY PRZEGLĄD PODATKOWY DLA SPÓŁEK / LISTOPAD 2019” W PLIKU PDF:

„Subiektywny przegląd podatkowy dla spółek” to cykl autorstwa Małgorzaty Gach radcy prawnego i doradcy podatkowego, partnera w kancelarii prawnej GACH MIZIŃSKA z Krakowa i autorki bloga podatkiwspolkach.pl, w którym prezentowane są wybrane zmiany w podatkach, w tym w VAT, PIT, CIT, PCC, jak również ciekawe orzeczenia sądów administracyjnych, interpretacje podatkowe czy objaśniania podatkowe, które mogą być istotne dla spółek, wspólników i zarządzających spółkami cywilnymi, spółkami jawnymi, spółkami partnerskimi, spółkami komandytowymi, spółkami z o.o. i spółkami akcyjnymi w Polsce. 

SPRAWDŹ POPRZEDNIE WYDANIA: