Odpowiedzialność za zaległości podatkowe spółki komandytowej – jest ta kaskadowość czy nie?

Kto ponosi odpowiedzialność za zaległości podatkowe spółki komandytowej?

Generalna zasada jest oczywiście taka, że za zaległości podatkowe ponosi odpowiedzialność ten podmiot, który powinien był je zapłacić. Jednakże Ordynacja podatkowa zawiera dodatkowy rozdział 15 – „Odpowiedzialność podatkowa osób trzecich”.

Główny przepis w tym rozdziale mówi, że:

§ 1. W przypadkach i w zakresie przewidzianych w niniejszym rozdziale za zaległości podatkowe podatnika odpowiadają całym swoim majątkiem solidarnie z podatnikiem również osoby trzecie” (art. 107 OP).

Ważne jest również to, że o odpowiedzialności osoby trzeciej organ podatkowy wydaje decyzję.

W rozdziale tym ustawodawca przesądził także, że odpowiedzialność za zaległości podatkowe spółki komandytowej ponosi solidarną z tą spółką także komplementariusz spółki komandytowej.

Co ważne, nawet gdyby doszło do zmiany komplementariusza, to każdy z komplementariuszy podnosi odpowiedzialność za zaległości podatkowe z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w czasie, gdy był on wspólnikiem.

W konsekwencji zmiana komplementariusza nie będzie sposobem na uniknięcie ewentualnej odpowiedzialności podatkowej.

Co jednak jeśli spółka z o.o. nie będzie miała wystarczającego majątku na pokrycie zobowiązań spółki komandytowej?

Czy wówczas wchodzić może w grę odpowiedzialność osobista członków zarządu komplementariusza?

W przepisach Ordynacji podatkowej – także w rozdziale 15 – jest przecież przepis (art. 116 OP) przewidujący, że za zaległości podatkowe spółek kapitałowych (także w organizacji) odpowiadają solidarnie całym swoim majątkiem członkowie jej zarządu, jeżeli egzekucja z majątku spółki okazała się w całości lub w części bezskuteczna, a członek zarządu nie wykazał, że m.in. złożył we właściwym czasie wniosek o ogłoszenie upadłości.

Można byłoby domniemywać stąd, że w przypadku braku majątku komplementariusza odpowiadającego jako osoba trzecia za zobowiązania spółki komandytowe – możliwe jest niejako kaskadowe przypisanie tej odpowiedzialności członkom zarządu komplementariusza.

Czy tak jest?

Nie mówią o tym wprost ani przepisy Ordynacji Podatkowej, nie ma również wyroków sądowych, które dotyczyłyby tego tematu.

W moim przekonaniu brak jest podstaw do przyjęcia kaskadowej odpowiedzialności za zobowiązania podatkowe spółki komandytowej, która musiałaby się odnosić do członków zarządu komplementariusza

Wynika to wg mnie z faktu, że:

• przepisy przewidujące odpowiedzialność komplementariusza za zobowiązania spółki komandytowej nie mogą być interpretowane rozszerzająco, generalnie wprowadzają one wyjątek od zasady, że podatnik sam ponosi odpowiedzialność za swoje podatki. Przepis art. 107 § 1 OP mówi przy tym wprost, że osoby trzecie mogą być odpowiedzialne za cudze podatki„w przypadkach i w zakresie przewidzianych w niniejszym rozdziale (…)”.
  Kaskadowa odpowiedzialność członka zarządu komplmentariusza nie została jednak przewidziana

• w świetle powyższego, gdyby ustawodawca uznał, za uzasadnioną kaskadową odpowiedzialność za zaległości podatkowe spółki powinien był to jasno uregulować w przepisach Ordynacji, tak się jednak nie stało

• zgodnie z art. 116 OP w zw. z art. 107 OP odpowiedzialność członków zarządu spółek kapitałowych może być odnoszona tylko do odpowiedzialności za zaległości podatkowe podatnika tj. w tym układzie za zaległości podatkowe spółki kapitałowej a nie do odpowiedzialności za zapłatę na zasadzie solidarności zaległości podatkowej innego podmiotu tj. spółki komandytowej. Członek zarządu spółki kapitałowej ponosi zatem odpowiedzialność za zaległości podmiotu którym zarządzał, tj. za podatki własne. Podatki innego podmiotu, za które spółka była odpowiedzialna w związku z decyzją o odpowiedzialności podatkowej osoby trzeciej nie sposób uznać za zaległości podatkowe podatnika tj. spółki z o.o., co przemawia za brakiem podstaw do odpowiedzialności członków zarządu komplementariusza.