Istotne dla występujących z wnioskami o interpretację podatkową – organ powinien dokonać interpretacji także innych przepisów prawa nie tylko przepisów podatkowych

Wprawdzie prawo podatkowe szczyci się swoistą autonomią, bardzo często podkreślaną przez organy podatkowe – ale przecież jest tylko jedną z dziedzin składających się na polski system prawny. Jak zatem można prawidłowo analizować np. podatkowe skutki przewłaszczenia na zabezpieczenie czy podatkowe ujęcie np. dobrowolnego czy automatycznego umorzenia udziałów – bez znajomości uregulowań prawnych dotyczących tych instytucji…

Temat zakresu interpretacji podatkowych badał ostatnio NSA w Warszawie (wyrok z dnia 14.11.2014 r. – sprawa o sygn. akt II FSK 2524/12).

W stanie faktycznym, którym zajmował się ten Sąd – spółka akcyjna wystąpiła o wydanie interpretacji co do tego kto powinien w imieniu Spółki podpisywać deklaracje podatkowe VAT-7, CIT-8, tak aby były one prawnie skutecznie. Spółka wskazała przy tym na obowiązujące w niej zasady reprezentacji przez zarząd Spółki. Minister Finansów uznał, że nie musi w tej sytuacji dokonywać wykładni ponieważ kwestia ta wykracza poza jego uprawnienia interpretacyjne, które ograniczają się jedynie do przepisów prawa podatkowego. Nadto uznał, że funkcją interpretacji podatkowych jest nie tylko udzielanie informacji podatnikom, ale przede wszystkim zapewnienie ochrony, czy gwarancji w sferze opodatkowania lub ewentualnego opodatkowania podatnika.

NSA po analizie regulacji poparł korzystne dla podatnika stanowisko Sądu I instancji i wskazał, że:

• W ocenie NSA, nie można obowiązku udzielania przez organ podatkowy pisemnej interpretacji, co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego zawężać wyłącznie do ustaw zawierających w tytule pojęcie prawa podatkowego, ponieważ nie tylko w tych ustawach uregulowano elementy, od których zależy opodatkowanie i jego wysokość. Prawo podatkowe w kontekście wymogów dotyczących wydawania jego indywidualnych interpretacji, należy określić jako ogół przepisów regulujących zasady powstawania, ustalania oraz wygasania zobowiązań podatkowych oraz obowiązki podatników, płatników i inkasentów poszczególnych podatków oraz traktujących także o obowiązujących procedurach, które powinny być przestrzegane przez organy podatkowe oraz strony w trakcie postępowania podatkowego i wykonywania innych czynności zmierzających do ustalenia prawidłowej wysokości zobowiązania podatkowego i skutecznego poboru podatku. Pod pojęciem prawa podatkowego należy więc rozumieć wszelkie normy prawne, które regulują elementy konstrukcyjne, tj. podmiotowe i przedmiotowe podatku, zatem także normy prawne nie znajdujące się w ustawach podatkowych.
• Trzeba również zauważyć, że mimo, iż instytucja indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego odnosi się głównie do regulacji z zakresu prawa daninowego, jakim jest prawo podatkowe, to nie można jednak tracić z pola widzenia, że prawo podatkowe określa konsekwencje prawnopodatkowe w związku ze zdarzeniami regulowanymi przez inne dziedziny prawa. Nie funkcjonuje ono w oderwaniu od innych gałęzi prawa, zwłaszcza tych, które normują stosunki społeczne zaistniałe pomiędzy podmiotami cywilnymi, głównie zaś pomiędzy podmiotami gospodarczymi. Prawo podatkowe jest zatem ściśle związane z obrotem prawnym, w tym gospodarczym, bez zaistnienia którego, nie powstałyby stosunki podatkowoprawne.
• Podczas interpretacji przepisów prawa podatkowego nie można zatem nie uwzględnić regulacji prawnych, które normują stosunki z zakresu obrotu gospodarczego. Ograniczenie interpretacji przepisów prawa podatkowego wyłącznie do sfery podatkowej – narusza przepisy regulujące wydawanie indywidualnych interpretacji przepisów prawa podatkowego (por. wyrok NSA z 27 stycznia 2009 r., I FSK 1871/07).
• Podobnie wypowiedział się NSA w wyroku z 27 listopada 2013 r., II FSK 2981/11 wskazując, że interpretacji w rozumieniu rozdziału 1a) działu II Ordynacji podatkowej podlegać będą wszystkie przepisy konkretną normę podatkową tworzące, w tym przepisy niepodatkowe, ocena możliwości stosowania i wykładnia, których są niezbędne dla zinterpretowania normy prawnopodatkowej.

Sądy administracyjne – jak zatem z tego wynika, pozostają zgodne, że nie jest możliwe pomijanie przez organy podatkowe interpretacji przepisów z innych dziedzin prawa, jeśli mają one wpływ na kwestie opodatkowania czy braku opodatkowania podatnika. Wydaje się, że taka konstatacja jest oczywista ale chyba nie dla organów podatkowych.

W każdym razie podatnicy, którym w toku postępowania o wydanie urzędowej interpretacji przepisów prawa podatkowego organy odmówiły wykładni z powołaniem się na wskazane powyżej tezy – uzyskają dodatkowy argument w postaci ww. wyroku NSA dla obrony swoich racji.